Rok 2016 jest dziesiątym z rzędu rokiem realizacji w RPN monitoringu ssaków metodą tropień na 18 stałych transektach o przeciętnej długości 6 km. Pozyskane przez dekadę materiały obrazują liczebność i rozmieszczenie a także trendy populacyjne średnich i dużych gatunków, zarówno w obszarze Parku, jak również nadzorowanej strefie ochronnej zwierząt łownych oraz otulinie, w której monitorowane są bóbr europejski i wydra. Jak co roku, monitorujemy również w ramach ogólnopolskiej akcji - nietoperze hibernujące w 20 piwnicach osad RPN.
Kolejna, trzecia z rzędu mizerna zima wpłynęła na mizerną frekwencję hibernujących w osadach Parku nietoperzy. Stwierdzono 13 osobników trzech gatunków: powszechnego gacka brunatnego oraz rzadsze – nocka Natterera i mopka. W mroźne zimy, liczba notowanych osobników i gatunków jest kilkukrotnie wyższa (np. w 2011 – 40 osobników pięciu gatunków). Przy łagodnej aurze, nietoperze potrafią zimować z rozległych dziuplach starych drzewostanów.
Populacje ssaków mokradłowych cieków i zbiorników Parku i otuliny – bobra europejskiego i wydry są aktualnie w dobrym stanie. Zauważalny wzrost liczebności bobra odnotowany w 2012 r. w RPN, spowodowany był spontanicznym uruchomieniem procesów odtwarzania się rozległych bagien w południowej części Parku (w międzyrzeczu Świerszcza i Szumu) – Wielkiego Bagna i Szerokiego Bagna – obszarów z natury rzeczy i od zawsze podmokłych.
Populacje zwierząt łownych z kolei ulegają różnokierunkowym zmianom: jeleń i dzik są w ciągłym wzroście liczebności (trzykrotnie wyższej niż na początku monitoringu), zaś sarna po kilku latach regresu, odbudowuje powoli liczebność. Spadek liczebności utrzymuje się w przypadku zająca, zaś populacja lisa jest dość stabilna. Progres jelenia i dzika – zmienił istotnie trwały przez lata profil występowania wilków. Od kilkunastu lat obszar RPN zasiedlała 1 wataha licząc nawet do 12 osobników. Na przełomie 2015 i 2016 roku w Parku obecne są 2 watahy („kosobudzka” i „zwierzyniecka”) liczące 6 oraz 5-7 osobników, przy czym jedna z nich – centrum swego terytorium ma w sąsiadującej Puszczy Solskiej. Ryś – najrzadziej widywany i skryty drapieżnik – stale obecny jest w lasach Parku. Corocznie jego teren zajmuje terytorialny samiec oraz 1 lub 2 samice.
Liczebność średnich i dużych ssaków w Roztoczańskim Parku Narodowym i otulinie oraz nadzorowanej strefie ochronnej zwierząt łownych
w latach 2007-2016.
| Gatunek | 2007 | 2008 | 2009 | 2010-2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 |
| Łoś | 0 | 2 | 1 | 1 | 4 | - | - | 1 | 3 |
| Sarna | 410 | 600 | 550 | 400 | 400-440 | 360-370 | 360 | 360-365 | |
| Jeleń | 120 | 190 | 130 | 230 | 200-210 | 220-230 | 330 | 370-390 | |
| Daniel | 0 | 0 | 1 | 1 | 17 | 1 | 1 | 1 | |
| Dzik | 80 | 60 | 90 | 80 | 110-120 | 16-180 | 240 | 230-240 | |
| Wilk (watahy/os.) | 1/7-9 | 1/8-11 | 1/6 | 1/7 | 1/7 | 1/9 | 1/7 | 1/6-7 | 2/11-13 (6 i 5-7) |
| Lis | 30 | 30 | 80-100 | - | 60-65 | 60 | - | 55 | 50-60 |
| Ryś (os.) | 2 | 3 | 4 | 4 | 2-3 | 3-4 | 2-3 | 2-3 | 2 |
| Wydra (terytoria: RPN/otulina) | 2/5-6 | 2/5-6 | 2/5-6 | 4/3-4 | 3/3 | 3/3 | 3/3 | 3/3 | 3/4-5 |
| Zając | 70 | 60 | 30 | - | 25 | 25/25-35 | - | 19/25 | 21-22 |
| Bóbr europejski (terytoria: RPN/otulina) | 4/10 | 4/8 | 3-4/8-9 | 4/7-8 | 6/13 | 8/21 | 7-8/13-14 | 9-10/15-16 | 6-8/15-16 |
Tradycyjny aspekt badawczy, uzupełniamy stosując nowe technologie doskonale uzupełniające gromadzone dotychczas materiały. Mowa o fotopułapkach*, które rejestrują unikalne sceny z życia zwierząt, bez naruszania ich codziennego rytmu funkcjonowania. Rzadkie gatunki objęte są szczególnym nadzorem**, o czym będziemy informować w kolejnych odsłonach wiadomości z życia skrytych mieszkańców roztoczańskich lasów (nie tylko wilków)…
Film: Wilki z kosobudzkiej watahy – spokój i opanowanie…
Film: Wilki watahy zwierzynieckiej – w ciągłym ruchu…
* - monitoring faunistyczny w RPN wspiera PKP Linia Hutnicza Szerokotorowa Sp. z o.o.
** - badania związane z monitoringiem ssaków RPN ujęte są w zadaniach ochronnych oraz projekcie planu ochrony RPN
Opracowanie:
RPN/SB ZMŚP Roztocze
Tekst: Przemysław Stachyra
Fotografie: Przemysław Stachyra
