45 lat temu, 10 maja 1974 roku ukazało się Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie utworzenia Roztoczańskiego Parku Narodowego. Roztoczański PN powstał jako 13 park narodowy w Polsce i trzeci po Białowieskim i Bieszczadzkim, w Polsce wschodniej.
Dziś Park ma powierzchnię 8482,83 ha i jest średniej wielkości parkiem w Polsce, otulina zaś jest jedną z większych wśród polskich parków, wynosi 38 095,80 ha. Park ma charakter leśny. Lasy o charakterze naturalnymzajmują 95,5 % jego powierzchni. Najcenniejsze fragmenty (12,1 % pow.) buczyn karpackich, grądów lipowo-grabowych, wyżynnych jodłowych borów mieszanych, borów bagiennych objęte są ochroną ścisłą. Od 2018 roku Park posiada Plan ochrony, ustanowiony rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 19 kwietnia 2018r. Jest to dokument strategiczny, który w perspektywie 25 lat określa główne cele i sposoby ochrony przyrody.
Celem ochrony przyrody w Parku, jest zachowaniei utrzymanie unikalnego w skali Polski i Europy krajobrazu wyżyn środkowopolskich z jego naturalnąróżnorodnością biologiczną, pozostającą w ścisłym związku z naturalnymi procesami przyrodniczymioraz strukturami i procesami eologicznymi, geomorfologicznymi, hydrologicznymi i glebowymi, a takżez mechanizmami funkcjonowania ekosystemów oraz historią przemian roślin, zwierząt i grzybów. Celemrównorzędnym jest zachowanie wartości kulturowych, w tym krajobrazu kulturowego, uwarunkowańhistorycznych, walorów krajobrazowych oraz kształtowanie właściwych postaw człowieka wobecśrodowiska przyrodniczego.
Park prowadzi szereg działań związanych z bierną i aktywną ochrona przyrody. W celu lepszego poznania środowiska przyrodniczego realizowane są interdyscyplinarne badania i monitoring przyrodniczy. Poprzez Ośrodek Edukacyjno-Muzealny RPN park prowadzi różnorodne programy edukacyjne skierowane do różnych grup odbiorców. Park rokrocznie odwiedza ok 200 tys. turystów dla których przygotowano system tras zwiedzania umożliwiający dotarcie do najciekawszych obszarów Parku; Obszaru Ochrony Ścisłej Bukowa Góra, Florianki, gdzie znajduje się hodowla konika polskiego – herbowego zwierzęcia Parku, stawów Echo. Realizując cel ustawowe Park współpracuje z administracją samorządową, wieloma instytucjami, stowarzyszeniami, uczelniami a także lokalną społecznością w celu zachowania dziedzictwa przyrodniczo-kulturowego tej części Roztocza.Park pozyskuje, z różnych źródeł fundusze na działanie ochronne, rozwój turystyki i edukacji oraz niezbędną infrastrukturę.
Jubileusz 45-lecia powołania Parku to czas podsumowania dotychczasowej działalności i planowania działań na przyszłość. Jubileusz zostanie podkreślony konferencją popularno-naukową w dniach 9-10 maja 2019 roku, w czasie której zaproszeni goście i pracownicy Parku będą mieli okazje wysłuchać czterech referatów. Prof. Radosław Dobrowolski – Prorektor UMCS, przedstawi historię geologiczna Roztocza, prof. Jerzy Szwagrzyk z UP w Krakowie scharakteryzuje lasy Roztoczańskiego Parku Narodowego, prof. Marian Harasimiuk z UMCS przedstawi rolę Roztoczańskiego Parku Narodowego w projektowanym Transgranicznym Rezerwacie Biosfery Roztocze. Dyrektor Roztoczańskiego Parku Narodowego, mgr inż. Andrzej Tittenbrun scharakteryzuje 45 lat działalności Parku.
W drugiej części konferencji zostanie zaprezentowana diaporama fotografa Bartosza Dybowskiego przy akompaniamencie kwartetu smyczkowego Orkiestry Symfonicznej im. Karola Namysłowskiego w Zamościu.
Drugiego dnia konferencji zaproszeni goście w czasie trzech sesji terenowych będą mieli okazje do poznania Parku i Zamościa.