Lubelskie spotkania z przyrodą
pt. „Roztoczańska przygoda z konikiem polskim”
oraz
Dzień otwarty Roztoczańskiego Parku Narodowego
pt. „W naturze roztoczańskich nietoperzy”
W dniach 6-7 sierpnia 2022 roku w Roztoczańskim Parku Narodowym w Zwierzyńcu miały miejsce dwie największe plenerowe imprezy edukacyjne zorganizowane przez Park w tym roku. Pierwszego dnia odbyły się Lubelskie spotkania z przyrodą zorganizowana przez nasz Park wspólnie z Urzędem Marszałkowskim w Lublinie pt.„Roztoczańska przygoda z konikiem polskim” w ramach Promocji Województwa Lubelskiego„Lubelskie Smakuj życie”. Natomiast drugiego dnia mogliśmy uczestniczyć w Dniu otwartym Roztoczańskiego Parku Narodowego. Tegoroczny Dzień otwarty RPN były już XIV edycją tej cieszącej się dużym zainteresowaniem otwartej imprezy edukacyjnej realizowanej od roku 2009. Szacujemy, że łącznie w ciągu dwóch dni w imprezie wzięło udział ok. 4 500 osób, w tym 2 000 osób w pierwszym dniu (sobota) i 2 500 osób w dniu drugim (niedziela). W samym tylko Ośrodku Edukacyjno-Muzealnym ze zwiedzania skorzystało łącznie 1 300 osób (pierwszego dnia) i 2 000 osób (drugiego dnia), a w Izbie Leśnej we Floriance odpowiednio 500 i 700 osób. Łącznie w dwudniowej imprezie wzięło udział 24 wystawców indywidulnych, instytucji i organizacji pozarządowych zajmujących się ochroną przyrody.
Imprezę przygotowano w formie festynu, który cieszył się ogromnym zainteresowaniem turystów przebywających na Roztoczu, jak i samych mieszkańców regionu. Impreza odbyła się na otwartej przestrzeni, w sąsiedztwie Ośrodka Edukacyjno-Muzealnego RPN, na szlakach i ścieżkach turystycznych oraz w Izbie Leśnej we Floriance i Ośrodku Hodowli Zachowawczej we Floriance. Wydarzenie promowało proekologiczne działania i dawało możliwość poznania walorów przyrodniczych i kulturowych Roztoczańskiego Parku Narodowego.
Lubelskie spotkania z przyrodą pt. „Roztoczańska przygoda z konikiem polskim”
W pierwszym dniu imprezy tj. 06.08.2022 roku w ramach Lubelskich spotkań z przyrodą przygotowaliśmy dla turystów i mieszkańców Roztocza wiele ciekawych wydarzeń, których głównym akcentem był konik polski - symbol Roztoczańskiego Parku Narodowego.
Sobotnie „Lubelskie spotkania z przyrodą” rozpoczęły się wczesnym rankiem we Floriance wydarzeniem pod nazwą „Poranek z konikiem polskim”. W tej śródleśnej malowniczej osadzie prowadzona jest w Ośrodku Hodowli Zachowawczej tzw. hodowla stajenna konika polskiego. W czasie „Poranka z konikiem polskim” zwiedzającymi Park, obserwowali podkuwanie koników polskich, zaprzęganie koników do bryczki i poranne wypuszczanie koników na pastwisko.
Natomiast w kompleksie obiektów Izby Leśnej we Floriance turyści mogli m.in. kosztować regionalnych potraw: podpłomyki, kaszaki, pieczony chleb z domowymi przetworami. Uraczeni tymi smakowitościami mogli zapoznać się z prezentowanymi wystawami eksponowanymi w spichlerzu „Florianka – bastion niepodległości” oraz wystawę Aleksandra Wachniewska – malarka Roztocza, a w stodole z wystawą „Narzędzia i urządzenia rolno-leśne”.
Po złożeniu meldunku Dyrektorowi Parku przez Roztoczańską Konną Straż Ochrony Przyrody im. 25 Pułku Ułanów Wielkopolskich oficjalnego otwarcia „Lubelskich spotkań z przyrodą” dokonał Michał Mulawa – Wicemarszałek Województwa Lubelskiego w towarzystwie Grzegorza Grzywaczewskiego – Prezesa WFOŚiGW w Lublinie. Po ceremonii otwarcia Dyrektor RPN Andrzej Wojtyło w podziękowaniu za wieloletnie wspieranie Parku w jego działalności wręczył symboliczne laski „Zasłużony w służbie dla Roztoczańskiego Parku Narodowego” Panu Michałowi Mulawie oraz Panu Grzegorzowi Grzywaczewskiemu.
W czasie „Lubelskich spotkań z przyrodą” odbył się również rajd rowerowy „40x40” na trasie Zwierzyniec-Józefów-Zwierzyniec. Czterdziestokilometrowa trasa rajdu prowadziła fragmentem Centralnego Szlaku Rowerowego Roztocza i Green Velo. Uczestnicy rajdu mogli na trasie zwiedzić obiekty Izby Leśnej i OHZ oraz uczestniczyli w konkursie krajoznawczym.
Festyn przy Ośrodku Edukacyjno-Muzealnym przez cały dzień odwiedzali licznie turyści. Szczególną popularnością cieszyły się stoiska: parków narodowych – Poleskiego i Magurskiego, Lubelskich Parków Krajobrazowych, organizacji pozarządowych zajmujących się ochroną przyrody i wartości kulturowych - Lubelskiego Towarzystwa Ornitologicznego, Zamojskiego Towarzystwa Przyrodniczego, Stowarzyszenia im. A. Wachniewskiej, „roztoczańskie smaki” prezentowane m.in. przez Koło Gospodyń Wiejskich z Lubyczy Królewskiej i wystawców regionalnych, konkursy, animacje, gry, okazy i zajęcia przyrodnicze, zabawy z nagrodami, akcja „Ekologiczni – selektywna zbiórka baterii”, występy zespołu ludowego „Zbrucz” z Ukrainy.
Dla najmłodszych jak i dorosłych Roztoczański PN zorganizował również swe własne stoiska edukacyjne, gdzie uczestnicy poprzez gry i zabawy edukacyjne mogli dowiedzieć się wielu ciekawostkach o konikach polskich oraz odebrać nagrody po zebraniu pieczątek za wykonane zadania na 7 stoiskach edukacyjnych.
Ornitolodzy i adepci ornitologii wzięli udział w wycieczce „Z pasją do natury” i obserwowali ptaki pod czujnym okiem Pana dra hab. Grzegorza Grzywaczewskiego prof. UP w Lublinie, Prezesa WFOŚiGW w Lublinie oraz dr inż. Przemysława Stachyry – pracownika RPN, a zarazem członka Lubelskiego Towarzystwa Ornitologicznego.
Dużą popularnością cieszyła się Akcja „Ekologiczni – selektywna zbiórka zużytych baterii”. Za oddane zużyte baterie uczestnicy otrzymywali pakiet złożony z sadzonki drzewa lub krzewu ozdobnego.
Kolejnym punktem programu było otwarcie wystawy fotograficznej „Jan Zamoyski i jego bliscy” w tzw. Zielonej Sali przy Izbie Leśnej we Floriance. Ta bardzo interesująca wystawa przybliżająca nam nieznane kadry z życia Jana Zamoyskiego – ostatniego Ordynata Ordynacji Zamojskiej i jego najbliższych. Wystawa powstała dzięki zaangażowaniu Pana Adama Gąsianowskiego, właściciela Muzeum Fotografii w Zamościu i pasjonata starych fotografii, który dzięki mozolnej pracy gromadzi, konserwuje, opracowuje i udostępnia fotografie chroniąc wiele z nich przed zapomnieniem. Dzięki uprzejmości Pana Adama wystawa ta będzie eksponowana we Floriance, a następnie w naszym Ośrodku Edukacyjno-Muzealnym w Zwierzyńcu.
Z ogromnym zainteresowaniem spotkały się Ogólnopolskie Zawody Kawaleryjskie o nagrodę Dyrektora Roztoczańskiego PN (szabla) oraz nagrodę Marszałka Województwa Lubelskiego (lanca).
Przez cały dzień relację z imprezy prowadziła TVP3 Lublin prowadząc na żywo podczas wejść antenowych rozmowy z przedstawicielami Parku oraz zaproszonymi gośćmi.
„Lubelskie spotkania z przyrodą” zakończyły się prezentacją filmu „Róża i Jan”. Film wyświetlano na ścianie zabytkowego browaru w Zwierzyńcu.
Lubelskie spotkania z przyrodą pt. „Roztoczańska przygoda z konikiem polskim” w Roztoczańskim Parku Narodowym były okazją do spotkania m.in. z posłami i senatorami z Lubelszczyzny – Panią poseł Beatą Strzałka, Senatorem RP Jerzym Chróścikowskim, z władzami Województwa Lubelskiego – Michałem Mulawą v-ce Marszałkiem Woj. Lubelskiego, Grzegorzem Grzywaczewskim –- Prezesem WFOŚiGW oraz Panem Grzegorzem Doleckim v-ce Prezesem Zarządu PGE Dystrybucja, które za pośrednictwem PGE Fundacja wspiera w tym roku finansowo m.in. modernizację ścieżki na Piaseczną Górę i wykonanie ścieżki poznawczej „Góra Niedźwiedź” w RPN oraz budowę deszczochronu na Bukowej Górze, a także monitoring sów w Parku.
Dzień otwarty Roztoczańskiego Parku Narodowego
Tegoroczny Dzień otwarty RPN upłynęły pod hasłem „W naturze roztoczańskich nietoperzy”.
W samym Ośrodku Edukacyjno-Muzealnym RPN turyści zwiedzali wystawę stałą „W krainie jodły, buka i tarpana”, wystawę czasową „Bioróżnorodność Roztocza – natura w naturze” oraz autorską wystawę o nietoperzach pt. „Te co wiszą i fruwają” – w fotografii Roberta Bijasa, członka Okręgu Roztoczańsko-Podkarpackiego Związku Polskich Fotografów Przyrody.
Przed OEM turyści odwiedzali m.in. stoiska parków narodowych – Poleskiego PN i Magurskiego PN, Zespołu Lubelskich Parków Krajobrazowych, Nadleśnictwa Zwierzyniec, a także Kół Gospodyń Wiejskich „Lubczyk” z Lubyczy Królewskiej i KGW z Huty Tarnawackiej, Roztoczańskiej Spółdzielni Socjalnej „Warto”, miejscowych pszczelarzy z Turzyńca oraz indywidualnych wystawców oferujących zarówno spożywcze produkty regionalne jak i rękodzieło artystyczne.
Odwiedzający Dni otwarte RPN mogli również zapoznać się z działalnością stowarzyszeń i organizacji pozarządowych. Swoje stoiska wraz z pokazami działalności oraz konkursami zorganizowały m.in. Lubelskie Towarzystwo Ornitologiczne, Zamojskie Towarzystwo Przyrodnicze, Stowarzyszenie Roztoczańska Konna Straż Ochrony Przyrody orazStowarzyszenie im. A.Wachniewskiej,. Jak co roku pokazy przyrodnicze przygotowali pod okiem wychowawczyni Jadwigi Stachyry uczniowie Zespołu Szkół Drzewnych i Ochrony Środowiska w Zwierzyńcu.
Bardzo dużym zainteresowaniem – szczególnie grup rodzinnych - cieszyły się gry i zabawy oraz konkursy organizowane przez Roztoczański Park Narodowy. W obsłudze obu stoisk edukacyjnych swą wiedzą i doświadczeniem wspierali nas pracownicy RPN ze Stacji Bazowej Zintegrowanego Monitoringu Środowiska (SB ZMŚP) oraz Działu Ochrony Przyrody (DOP).
Niewątpliwym hitem imprezy była przygotowana i wykonana przez pracowników OEM –Małgorzatę Pasiekę i Adrianę Plewę oraz praktykantki Julię Kurantowicz, Zuzannę Gmyz i Weronikę Bednarz „Jaskinia nietoperzy”. Wnętrze jaskini kryło wiele tajemnic ze skrytego i mało znanego dla wielu z nas życia nietoperzy, m.in. zostały przygotowane punkty informacyjno-zagadkowe dotyczące jedynych zdolnych do aktywnego lotu ssaków. Uczestnicy wchodząc do jaskini mogli poprzez zabawę poszerzyć swoją wiedzę o życiu nietoperzy, ich zachowaniu, sposobach zdobywania pożywienia czy odpoczywania i odkryć jakie zmysły kluczowe są w ich życiu. Jednym z elementów jaskini była również przygotowana przez pasjonata i badacza nietoperzy Roberta Bijasa prezentacja multimedialna, a także wystawa fotografii pod wspólnym tytułem „Te co wiszą i fruwają” dotycząca ciekawostek ze świata tych zwierząt. Jaskinia cieszyła się bardzo dużym zainteresowaniem, zarówno dzieci jak i osób dorosłych, o czym świadczą kolejki ustawiające się przed wejściem, przy którym można było również zapoznać się ze sprzętem wykorzystywanym do fotografowania i nagrywania dźwięków nietoperzy.
Na jednym ze stoisk Roztoczańskiego Parku Narodowego zaaranżowany był fragment stajni z kostkami siana i eksponatem konika polskiego. Podczas imprezy zwiedzający mogli ułożyć magnetyczne puzzle ze zdjęciem źrebaków koników polskich. Najczęściej układały je starsze dzieci wraz z rodzicami. Dla dorosłych uczestników imprezy dostępna była krzyżówka z hasłami dotyczącymi koników polskich.
Kolejną atrakcją była „Instalacja artystyczna konik polski” to aktywne działanie edukacyjne inspirowane 40-leciem hodowli konika polskiego w Roztoczańskim Parku Narodowym. Uczestnicy imprez edukacyjnych przez dwa dni wspólnie stworzyli wizerunek konika polskiego w biegu. Instalacja została wykonana z tysiąca drewnianych kwadracików o wymiarach 5x5 cm mocowanych na magnes do tablicy o szerokości dwóch metrów i wysokości ponad jednego metra. Każdy z elementów instalacji został pomalowany farbą akrylową na jeden z pięciu kolorów tworzących obraz. Powstało dzieło, w którym pojedynczy element wydaje się mało istotny, ale wszystkie razem tworzą złożoną całość. Instalacja jest artystycznym wyrazem troski Roztoczańskiego Parku Narodowego o przetrwanie koników polskich – prymitywnej rasy koni, potomków tarpana.
Odwiedzający stoisko o nietoperzach zwiedzający uczestniczyli w poznawaniu tej ciekawej grupy zwierząt. Uczestnicy imprezy poznawali dokładnie gatunki owadów, które stanowią pokarm nietoperzy. Były to motyle: szkodniki lasów np. brudnica nieparka, brudnica mniszka i strzygonia choinówka oraz szkodnik na polach i w ogrodach rolnica zbożówka. Dzieci poznawały też złotooki, wielbłądki, wojsiłki, komary, muchy domowe, plujki pospolite, świerszcze, pasikoniki, skorki i chrabąszcze majowe. Poszerzały swoją wiedzę na temat jak pożyteczne są nietoperze w ekosystemie leśnym i rolniczym a także jak ważną rolę w niszczeniu owadów mogą odegrać w krajobrazie zurbanizowanym. Na potrzeby imprezy wykonano też postery przedstawiające gatunki nietoperzy występujące w Polsce oraz rok z życia nietoperzy.
Na stoisku zorganizowanym przez Technikum im. Jana Zamoyskiego uczniowie pod kierunkiem nauczyciela Pani Jadwigi Stachyry przekazywali wiedzę przyrodniczą zwiedzającym. Odbył się konkurs sprawdzający wiedzę o nietoperzach, szczególnie tych występujących na terenie Roztoczańskiego Parku Narodowego. Uczestnicy imprezy rozpoznawali cechy charakterystyczne poszczególnych gatunków nietoperzy. Jednocześnie można było skorzystać z podpowiedzi i szukać odpowiedzi na zadane pytania na specjalnie w tym celu przygotowanych posterach. Pod mikroskopami uczestnicy imprezy oglądali preparaty (krew żaby, krew człowieka, tkankę mięśniową kota, tkanka nerwową mózgu kota, dno żołądka kota). Natomiast pod binokularami mchy i porosty, szyszkę, jarzębinę i kalinę oraz jaskier).
Od samego początku imprezy ustawiała się kolejka osób, które chciały wziąć udział w akcji „EkoLogiczni – selektywna zbiórka odpadów”. Przekazano uczestnikom imprezy ponad 600 szt. sadzonek drzew, krzewów i bylin. Zebrano ponad 200 kg baterii, które będą przekazane do utylizacji którą wykona specjalistyczna firmę „REBA”. Dzięki tej akcji olbrzymia ilość niebezpiecznych baterii z pewnością nie trafi do środowiska.
Niewątpliwą atrakcją były oferowane przez Ośrodek Hodowli Zachowawczej w RPN (OHZ) przejażdżki bryczką oraz przejażdżki w siodle pod okiem instruktorek jazdy konnej. Dużą widownię miały również pokazy musztry i jazdy konnej w wykonaniu Roztoczańskiej Konnej Straży Ochrony Przyrody im. 25 Pułku Ułanów Wielkopolskich.
O całości dwudniowej imprezy edukacyjnej informowały m.in. plakaty, afisze i ulotki.
Wszystkim uczestnikom i wystawcom dwudniowej plenerowej imprezy edukacyjnej bardzo dziękujemy za udział w tegorocznych Lubelskich spotkaniach z przyrodą i Dniu otwarty RPN, a jednocześnie serdecznie zapraszamy do udziału już 5-6 sierpnia 2023 roku w kolejnej edycji Dnia otwartego Roztoczańskiego Parku Narodowego.
