Archiwalna strona Roztoczańskiego Parku Narodowego.


Zapraszamy do naszej nowej strony: rpn.gov.pl


Monitoring przyrodniczy

Jednymi z najważniejszych zagadnień w zakresie ochrony przyrody – są stwarzające podwaliny do śledzenia stanu zachowania, zmian w środowisku przyrodniczym i podejmowania działań ochronnych – elementy badań naukowych: specjalistyczne inwentaryzacje i monitoring przyrodniczy. Inwentaryzacje przyrodnicze, jako podstawa wiedzy o stanie środowiska, łączą się płynnie z badaniami monitoringowymi, których zadaniem jest określenie diagnozy stanu i kierunków przemian w środowisku. Oba te zagadnienia są podstawą do skutecznej ochrony przyrody i mają swe umocowanie prawne, coraz mocniej akcentowane w praktyce, czego przykładem jest wdrożony i realizowany przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska oraz instytucje naukowe i organizacje pozarządowe (Instytut Ochrony Przyrody PAN w Krakowie oraz Muzeum i Instytut Zoologii PAN w Warszawie, Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków, Komitet Ochrony Orłów, Stowarzyszenie Ochrony Sów, Lubelskie Towarzystwo Ornitologiczne) – Państwowy Monitoring Środowiska.

Monitoring przyrodniczy realizowany jest w Roztoczańskim Parku Narodowym od początku jego istnienia, przy czym zakres systematycznie się powiększa i dopasowany jest (ulegając pewnym modyfikacjom) do bieżących potrzeb i wymagań.

Zakres działalności Stacji Bazowej Zintegrowanego Monitoringu Środowiska Przyrodniczego Roztocze – koordynującej monitoring w Roztoczańskim Parku Narodowym – został ujęty w projekcie planu ochrony RPN i obejmuje monitoring ujęty w dwóch blokach tematycznych:

Mapa 1. Sieć punktów i powierzchni badawczych w ramach realizacji programu ZMŚP.

Mapa 2. Sieć powierzchni badawczych w ramach realizacji monitoringu ptaków oraz siedlisk i gatunków Natura 2000.

I. Państwowy Monitoring Środowiska

Zintegrowany Monitoring Środowiska Przyrodniczego (ZMŚP)

Programy terenowe

1.1. A1 - meteorologia
1.2. B1 - zanieczyszczenie powietrza
1.3. C1 - chemizm opadów atmosferycznych
1.4. C2 - chemizm opadu podokapowego
1.5. C3 - chemizm spływu po pniach
1.6. D1 - metale ciężkie i siarka w porostach
1.7. E1 - gleby
1.8. F1 - chemizm roztworów glebowych
1.9. F2 - wody podziemne
1.10. G2 - chemizm opadu organicznego
1.11. H1 - wody powierzchniowe – rzeki
1.12. I1 - hydrobiologia rzek - makrofity i ocena hydromorfologiczna koryta rzecznego
1.13. J2 - struktura i dynamika szaty roślinnej
1.14. J3 - monitoring gatunków inwazyjnych obcego pochodzenia - rośliny
1.15. K1 - uszkodzenia drzew i drzewostanów
1.16. M1 - epifity nadrzewne

Programy analityczne

1.17. Zjawiska ekstremalne
1.18. P1 - Zmiany pokrycia terenu i użytkowanie ziemi
1.19. R1 - Świadczenia usług geoekosystemów
1.20. Q1 - Modelowanie zmian bilansu wodnego i biogeochemicznego dla zlewni reprezentatywnych ZMŚP
1.21. Funkcjonowanie geoekosystemów zlewni nadawczych ZMŚP z wykorzystaniem geo- i biowskaźników

Monitoring Ptaków Polski

2.1. Monitoring Flagowych Gatunków Ptaków
2.2. Monitoring Lęgowych Sów Leśnych
2.3. Monitoring Rzadkich Dzięciołów
2.4. Monitoring Pospolitych Ptaków Lęgowych

Monitoring siedlisk i gatunków Natura 2000

3.1. Monitoring obuwika pospolitego
3.2. Monitoring dzwonecznika wonnego

II. Monitoring przyrodniczy Planu Ochrony Roztoczańskiego Parku Narodowego

Monitoring ekosystemów leśnych
Monitoring nieleśnych ekosystemów lądowych
Monitoring ekosystemów wodnych
Monitoring gatunków roślin, grzybów i ich siedlisk
Monitoring gatunków zwierząt i ich siedlisk
Monitoring przyrody nieożywionej
Monitoring siedlisk i gatunków obszarów Natura 2000 w granicach Parku (Roztocze Środkowe PLH060017 i Roztocze PLB060012)
Monitoring walorów krajobrazowych
Monitoring wartości kulturowych
Monitoring udostępnienia w celach naukowych, edukacyjnych, turystycznych, rekreacyjnych i sportowych

 

Opracowanie:
RPN/SB ZMŚP Roztocze
Tekst: Przemysław Stachyra
Mapy: źródło „Raport z realizacji programu badawczo – pomiarowego ZMŚP Stacji Bazowej Roztocze RPN w roku 2013”