Zgodnie z Ustawą o ochronie przyrody z 16.04.2004 r., w Roztoczańskim Parku Narodowym wyodrębniono następujące strefy działań ochronnych:
I. Strefa ochrona ścisłej
Ochrona ścisła polega na całkowitym pozostawieniu obszaru siłom przyrody oraz zaniechaniu jakiejkolwiek ingerencji człowieka. Ochrona ścisła umożliwia swobodny przebieg procesów ekologicznych. Przejawem tego jest na przykład regeneracja lasu po zaprzestaniu cięć oraz zmiany składu gatunkowego i struktury zbiorowisk leśnych, wynikające z naturalnego rozwoju drzewostanów i procesów sukcesji.
Powierzchnia strefy ochrony ścisłej w RPN zajmuje 1029,22 ha i obejmuje pięć obszarów:
- Jarugi – 353,67 ha
- Bukowa Góra – 135,32 ha
- Nart – 275,72 ha
- Czerkies – 160,57 ha
- Międzyrzeki – 103,94 ha
II. Strefa ochrony czynnej
Ochrona czynna według ustawy „wyraża się w czynnym oddziaływaniu na stan ekosystemów i ich składników przez stosowanie zabiegów ochronnych, hodowlanych i pielęgnacyjnych". Jej celem jest przywrócenie lub utrzymanie określonego stanu przyrody, jej elementów żywych i nieożywionych, dzięki stosowaniu różnorodnych zabiegów zależnie od rodzaju ekosystemu. Powierzchnia strefy ochrony czynnej w RPN zajmuje powierzchnię 7242,22 ha.
III. Strefa ochrony krajobrazowej
Zgodnie z Ustawą o ochronie przyrody polega na zachowaniu cech charakterystycznych danego krajobrazu. W parku ochrona krajobrazowa pozwala na utrzymanie gospodarczego użytkowania danego obszaru. Status ten nadano terenom technicznym (budynki, plaża parking, oraz części terenów rolniczych). Ochroną krajobrazową w myśl przepisów prawa objęto także wszystkie grunty Skarbu Państwa, które nie pozostają w użytkowaniu wieczystym RPN i grunty innej własności. Całkowita powierzchnia strefy ochrony krajobrazowej obejmuje 211,39 ha.
Wewnątrz otuliny Parki utworzono strefę ochronną zwierząt łownych o łącznej powierzchni 2118,98 ha. Są to obszary wyłączone z obwodów łowieckich i wraz z obszarem Parku tworzą ekologicznie zwartą całość, pozwalającą na objęcie ochroną populacji dużych ssaków: jeleniowatych, dzików, wilków i rysi.
Opracowanie:
RPN/DOP
Tekst: Krzysztof Bartnik, Mirosław Tchórzewski
Mapy: źródło „Materiały do projektu planu ochrony RPN”, 2011.
